آشنایی کامل با کامپوزیت دندان 

عدم وجود دندان های سفید و مرتب می تواند کاملا زیبایی طاهر رو از بین ببرند. متاسفانه افراد زیادی در جهان وجود دارند دندان هایشان شکل و فرم نامناسبی دارند. یکی از بهترین درمان ها برای شکستگی یا ترک خوردگی دندان ، کامپوزیت دندان است.کامپوزیت دندان در واقع لایه های از جنس مواد کامپوزیتی همرنگ دندان می باشند که با قرار گرفتن دستان هنرمندانه دندانپزشک متخصص زیبایی بر روی دندان ها می تواند موجب زیبا سازی لبخند شوند.این نوع مواد طوری روی دندان قرار می گیرند که موجب اصلاح شکل و رنگ دندان می شوند و با ایجاد رنگ زیبا و درخشنده بر روی دندان ها جلوه خاصی به لبخند می بخشند.در ادامه قصد داریم کامپوزیت دندان را مورد بررسی قرار دهیم.

انواع کامپوزیت 

• کامپوزیت درشت دانه یا ماکروفیل:

اولین نوع کامپوزیت دندان که وارد بازار شد، کامپوزیت ماکروفیل می‌باشد.

• کامپوزیت ریزدانه یا میکروفیل: 

این کامپوزیت‌ها برخلاف ماکروفیل‌ها که ذرات درشتی بودند، از دوام کمتری برخوردارند.

• هیبرید، میکروهیبرید و نانوهیبرید:

 این نوع کامپوزیت، در واقع بین کامپوزیت میکروفیل و کامپوزیت ماکروفیل قرار دارد. ذرات کامپوزیت هیبرید بین ۱۰ تا ۵۰ میکرومتر و همچنین ذراتی به اندازه ۴۰ نانومتر است. کامپوزیت میکروهیبرید و نانوهیبرید هر دو در گروه کامپوزیت هیبرید قرار دارند و ذراتی به اندازه‌ی کمتر از ۱۰۰ نانومتر تا بیشتر از ۱ میکرومتر دارند. این مواد دارای فیبر بالایی هستند که باعث می‌شود مقاومت آنها در برابر ساییدگی افزایش یابد و در نتیجه استحکام بالایی داشته باشند. از معایب کامپوزیت هیبرید می‌توان به کاهش زیبایی آنها به مرور زمان به دلیل استهلاک، اشاره کرد. این نوع ماده به دلیل یکدست نبودن سطح ترمیم، باعث کاهش تاثیر پولیش و خاصیت بازتاب‌کنندگی می‌شود.

• نانو کامپوزیت‌ها:

 نسل جدید کامپوزیت‌ها‌، نانو کامپوزیت‌ها می‌باشند که حاوی ذراتی به اندازه ۲۰ نانومتر هستند. ذرات نانو کامپوزیت به یکدیگر متصل شده و نانو کلاستر (نانوخوشه) را تشکیل می‌دهند که ویژگی منحصر به فرد نانو کامپوزیت‌ها همین نکته است. تجمع ذرات کوچکتر و تبدیل آنها به ذرات بزرگتر باعث می‌شود تا قدرت، مقاومت در برابر ساییدگی، قابلیت پولیش و استحکام این نوع از کامپوزیت افزایش یابد. می‌توان گفت این نوع کامپوزیت بهترین نوع کامپوزیت دندان است.

مراحل انجام کار کامپوزیت دندان

قبل از انجام درمان زیبایی ابتدا باید سلامت کامل لثه‌ها بررسی شود و هر گونه التهاب لثه درمان شود. بعضی از پوسیدگی‌ها در دندان‌های جلو را می‌توان همزمان با انجام درمان زیبایی برداشت و ترمیم کرد.

۱- در ابتدا سطح دندان کاملا با برس تمیز می‌شود.

۲- کمی از مواد کامپوزیت با رنگ مورد نظر شما به صورت امتحانی بر روی دندان قرار داده می‌شود تا شما رنگ را روی دندان‌تان ببینید و تایید کنید. معیار اصلی در انتخاب رنگ نظر و سلیقه شماست. می‌توان از رنگ‌های کاملا طبیعی گرفته تا رنگ‌های بسیار سفید و یخچالی را برای دندان در نظر گرفت. در این میان می‌توان از مشورت با دندانپزشک هم برای انتخاب رنگ مناسب چهره نیز بهره گرفت.

۳- دندان خشک می‌شود و فرآیند درمان آغاز می‌شود.

۴- مواد قرار گرفته روی دندان به کمک نور آبی سفت می‌شوند.

۵- در نهایت اضافات برداشته می‌شود و برای ایجاد یک سطح درخشان و کاملا صاف و فاقد تضاریس، پولیش کامل انجام می‌شود و بلندی‌های مواد گرفته می‌شود تا از لب پریدگی جلوگیری شود.

مزایا و معایب کامپوزیت 

روکشهای کامپوزیت ونیر در مقایسه با روکشهای لمینت سرامیکی این مزیت را دارند که نیازی به شکل دادن دندان نیست و از این طریق ساختار دندان حفظ می شود. از طرف دیگر ، روکش های کامپوزیت دندان این ضرر را دارند که با گذشت زمان به آرامی شروع به تغییر رنگ می کنند و درخشش خود را از دست می دهند. مقاومت و طول عمر بزرگترین تفاوت بین روکشهای کامپوزیت و لمینت است. روکشهای کامپوزیت دندان در یک جلسه دندانپزشکی روی دندان قرار می گیرند. در ادامه برخی مزایا و معایب کامپوزیت دندان آورده شده است.

مزایای روش لمینت کامپوزیتی:

• کامپوزیت دندان نسبت به روش سرامیکی ارزان‌تر است.
• تعداد جلسات درمانی کامپوزیت دندان بسیار کم (معمولا یک جلسه) است. دلیل این امر آنست که مواد کامپوزیت توسط خود متخصص کامپوزیت دندان روی دندان ها قرار داده می شود و برخلاف لمینت دندان، کامپوزیت ونیر در آزمایشگاه دندانپزشکی ساخته نمی شود.
• در صورت نیاز به اصلاح و ترمیم هم هزینه‌ی ترمیم کامپوزیت دندان پایین‌تر است.
• لمینت کامپوزیتی قابلیت تحمل فشارهای بالا هنگام جویدن غذا را تا ۱۰ برابر بیشتر از سایر روش‌های لمینت دارد.
• ظاهر طبیعی کامپوزیت این مزیت را دارد که بین دندان‌های طبیعی فرد و دندان‌های کامپوزیت شده‌ی وی تفاوتی به چشم نخورد.
• در صورتی که دندان کامپوزیت شده دچار شکستگی یا لب پریدگی شود، مانند دندان طبیعی به راحتی می‌توان آن را ترمیم کرد.
• در بیشتر موارد در روش کامپوزیت نیازی به تراش دندان نیست و این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا با تراش دندان ممکن است به عاج و مینای دندان آسیب برسد.

معایب روش لمینت کامپوزیتی:

• کامپوزیت دندان نسبت به روش سرامیکی، کمی مصنوعی‌تر به نظر می‌رسد. همچنین به دلیل آنکه در کامپوزیت دندان ساختار دندان دستکاری نمی شود و روش کامپوزیت بدون تراشیدن مینای دندان انجام می شود، ممکن است پس از انجام کامپوزیت دندان کمی برجستگی روی دندان های خود احساس کنید.
• به دلیل تجمع آسان پلاکت‌های دندانی روی کامپوزیت‌ها، امکان التهابات لثه‌ای بیشتر است. این یکی از دلایلی است که شما باید در انتخاب متخصص کامپوزیت دندان دقت کنید. اگر متخصص کامپوزیت دندان نتواند مواد کامپوزیت را به خوبی روی دندان های شما قرار دهد ، ممکن است بین مواد کامپوزیتی و خط لثه فاصله بیفتد که این فاصله محل خوبی برای تجمع باکتری هاست  و در نهایت منجر به عفونت و التهاب لثه می شود. همچنین از آنجا که تمام مراحل کامپوزیت دندان توسط متخصص کامپوزیت دندان انجام می شود، می توان مدعی شد که زیبایی کامپوزیت دندان کاملا وابسته به مهارت ، هنر و تجربه متخصص کامپوزیت دندان دارد. بنابراین پیش از اقدام به دریافت کامپوزیت دندان، اطمینان حاصل کنید که دندانپزشک شما علاوه بر دندانپزشکی عمومی ، در  زمینه دندانپزشکی زیبایی نیز تجربه انجام کار داشته باشد.
• شفافیت دندان در این روش کمتر است.
• میزان تغییر رنگ یا به اصطلاح رنگ پذیری در این روش بیشتر می‌باشد.

مراقبت از کامپوزیت

۱) مهمترین نکته در نگهداری ونیر کامپوزیت، پرهیز از جویدن خوراکی های سفت است. جویدن غذا ها و خوراکی های سفت و سخت باعث آسیب رسیدن به ونیر کامپوزیت می شود. 

در هنگام خوردن مواد خوراکی مانند فندق و پسته و … باید احتیاط کنید تا باعث شکستن و لب پر شدن کامپوزیت نشود.

۲) تا یک روز پس از انجام ونیر کامپوزیت از نوشیدن چای، قهوه، نوشابه و از این قبیل مواد غذایی حاوی رنگدانه پرهیز نمایید زیرا مواد کامپوزیت در این مدت مستعد تغییر رنگ هستند. 

۳) حدودا تا یک ماه پس از کامپوزیت دندان ها حساس می شوند که رفته رفته با گذشت زمان از این حساسیت کاسته می شود. در این مدت از نوشیدن و خوردن غذا های خیلی سرد یا خیلی داغ پرهیز نمایید تا دچار دندان درد نشوید.

۴) مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی بخصوص بعد از خوردن و آشامیدن غذاهای حاوی رنگدانه مهم می باشد. اگر در مکانی هستید که به مسواک دسترسی ندارید میتوانید چند لیوان آب بنوشید. به طور کلی سعی کنید بعد از انجام کامپوزیت، نوشیدن و خوردن این مواد را به حداقل برسانید. 

۵) همانطور که گفته شد مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی مهم می باشد. اما توجه داشته باشید، مسواک زدن زیاد باعث می شود سطح صیقلی کامپوزیت از بین برود و کدر رنگ شود. که در این صورت باید به دندانپزشکی مراجعه نمایید تا دندانپزشک سطح رویی کامپوزیت را پولیش دهد و به حالت صیقلی قبلی بازگرداند.

۶) استفاده به تنهایی از مسواک برای حفظ پاکیزگی دندان های کامپوزیت شده کفایت نمی کند. همانطور که بار ها گفته شده است، نخ دندان باید در کنار مسواک نیز استفاده شود. علاوه بر اینکه دندان های معمولی و بدون کامپوزیت به حفظ بهداشت نیاز دارند، دندان های کامپوزیتی نیز به حفظ بهداشت نیازمند هستند. نخ دندان باید در آخر هر روز برای زدودن مواد غذایی باقی مانده در میان دندان ها استفاده شود.

۷) برای استفاده از خمیر دندان بهتر است با دندانپزشک خود مشورت نمایید، زیرا امکان دارد دندانپزشک با توجه به نوع کامپوزیت، خمیر دندان خاصی را معرفی کند. همچنین در استفاده از مسواک های مخصوص نیز بهتر است با دندانپزشک خود مشورت نمایید.

۸) استعمال دخانیات نظیر سیگار و قلیان رنگ کامپوزیت را تغییر می دهد. تا حد امکان سعی کنید از استعمال دخانیات بپرهیزید.

طول عمر کامپوزیت

دوام کامپوزیت دندان (کامپوزیت ونیر) رابطه مستقیم با رعایت بهداشت دهان و همچنین مراقبت های فردی دارد. ترک کردن برخی از عادت های غذایی مثل گاز زدن غذاهای سفت و ته دیگ، جویدن یخ و … طول عمر درمان را افزایش میدهد. البته اگر کامپوزیت ونیر دچار لب پریدگی یا شکستگی شود امکان ترمیم آن وجود دارد و این ترمیم  در مطب دکتر سپهریان تا ۶ ماه پس از درمان، بدون هزینه انجام میشود. در مجموع آنچه که ما میتوانیم با عنوان طول عمر کامپوزیت دندان از آن یاد کنیم، مدت زمانی است که از زمان گذاشتن کامپوزیت تا زمانی که تغییر رنگی می یابد که تنها با تعویض کامپوزیت قابل اصلاح هست را بین ۵ تا ۸ سال تخمین زده اند.

هزینه کامپوزیت

با توجه به نوع کامپوزیت، طول درمان و نوع دندان شما و کارهایی که باید روی آن انجام شود، قیمت‌ کامپوزیت دندان تغییر پیدا می‌کنند. به طور مثال کامپوزیت‌های آمریکایی و ژاپنی از بهترین مارک‌های کامپوزیت هستند که اگر شما این کامپوزیت‌ها را انتخاب کنید، هزینه‌ی بیشتری باید بپردازید. ولی به طور کلی هزینه‌ی کامپوزیت دندان بین ۴۰۰-۳۰۰ هزار تومان الی ۹۰۰-۸۰۰ هزار تومان می‌باشد.