صفر تا صد تخصص دندانپزشکی

یکی از مهم ترین بخش های دنیای درمان و پزشکی، دندانپزشکی است که حرفهای زیادی برای گفتن دارد. اغلب عموم تخصص دندانپزشکی را فقط در حد درمان دندان درد و بیماری های جزئی دندان می دانند اما واضح است که تخصص دندانپزشکی فراتر از این حرف ها میباشد. اهمیت تخصص دندانپزشکی در جوامع امروزی بسیار بالا بوده و بسیاری از افراد خواهان کسب اطلاعات دقیق در مورد این تخصص هستند.در این راستا ما مطلبی کامل شامل همه موارد لازم در مورد تخصص دندانپزشکی جمع آوری کرده و منتشر نمودیم تا بلکه برای شما مفید واقع شود.

دندانپزشکی چیست؟

دندانپزشکی به معنای پیشگیری، تشخیص و درمان اختلالات و بیماری‌های دهان، دندان، فک و لثه است. سلامت دندان و دهان می‌تواند بر سلامت کل بدن انسان تاثیر بگذارد. دندانپزشکی شاخه‌ای از پزشکی است که با بیماری‌های دهان و دندان سروکار دارد. بسیاری از مردم رشته دندانپزشکی را صرفا به عنوان معاینه دندان‌ها و درمان پوسیدگی‌های دندان می‌شناسند؛ اما این یک دیدگاه بسیار محدود از رشته دندانپزشکی است.

دندان‌پزشکی بر تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری‌ها و اختلالات موجود در حفره دهان و ساختارهای مجاور آن متمرکز است. حفره دهان یک ناحیه جدا از بدن نیست و به‌ همین‌ دلیل، دندانپزشکی نقش مهمی را در تأمین سلامت عمومی افراد دارد.

تاریخچه دندانپزشکی

دانش دندانپزشکی یکی از قدیمی ترین دستاوردهای بشر می باشد که به مرور زمان و با تلاش پژوهشگران در سراسر جهان شکل گرفته است و به نظر می رسد که همیاری و مبادله ی علمی در میان فرهنگها و تمدنهای مختلف در طی قرن های متمادی ، دلیل شکل گیری این علم بوده است . در زمانهای پیشین بر طبق سنگ نوشته های کهن در ایران باستان ، ایرانیان در رشد و تعالی دانش و مهارت در زمینه ی علوم دندانپزشکی بسیار کوشا بوده اند .

در قرن های اخیر نیز این علم در سراسر جهان و ایران دستخوش تغییرات و پیشرفت های چشمگیری بوده است . اولین دانشکده ی دندانپزشکی در سال ۱۸۴۰ در ایالت مریلند تاسیس شد . علم دندانپزشکی یک علم سخت و پیچیده است که نیاز به سواد و تجربه بالایی داشته و آموزش مداوم در این رشته ی تحصیلی بسیار مهم است .

تحصیل دندانپزشکی 

امروزه آموزش دوره ی دندانپزشکی عمومی در اکثریت نقاط دنیا ۵ تا ۶ سال به طول می انجامد به عنوان مثال تحصیل دندانپزشکی در لهستان ۵ ساله است . نحوه ی تدریس این دوره و کارورزی ها و امتحانات مربوط به آن ، معمولا از یک استاندارد مشترک پیروی می کند . به طور کلی کار یک دندانپزشک عمومی پیشگیری ، تشخیص و درمان بیماری های دهان و دندان است . در گذشته دو رشته ی دندانسازی و دندانپزشکی یکسان بودند اما اکنون این دو رشته کاملا از هم جدا شده اند .

تمام دندانپزشکان ، مطالعات سطح دکترای عمومی را تکمیل می کنند تا مهارت ها و توانایی های ارائه خدمات عمومی دندانپزشکی را فرا گرفته و مشغول به کار شوند . برای این افراد آموزش در این مرحله به پایان می رسد و تمایل به ادامه تحصیل ندارند .

با این حال ، برخی دندانپزشکان عمومی ، تمایل به بهبود مهارت های خود دارند و این علاقه مندی به آنها اجازه می دهد تا در آخرین سطح تکنولوژی در دندانپزشکی باقی بمانند و روش های پیچیده تر مانند ایمپلنت های دندانی ، تخصص لثه ، ترمیم و زیبایی دندان ، ارتودنسی و غیره را نیز آموزش ببینند . در ادامه مقاله به معرفی رشته های تخصصی دندانپزشکی و بهترین تخصص های دندانپزشکی خواهیم پرداخت .

متخصصین دندانپزشکی در اکثر نقاط دنیا باید در آزمون تخصص شرکت کنند و بر اساس رتبه ی کسب شده در یکی از شاخه های تخصص به ادامه تحصیل بپردازند . طول تحصیل در مقطع تخصص دندانپزشکی سه تا پنج سال طول می کشد و در این مدت متخصصان معمولا به عنوان دستیار دندانپزشک یا رزیدنت به آموزش جزییات تخصصی حرفه ی دندانپزشکی می پردازند .

متخصصین دندانپزشکی ، حتی پس از اتمام دوره تخصص نیز می تواند در دوره ی فلوشیپ تخصصی شرکت نمایند . این دوره مانند تخصص دندانپزشکی آزمون ورودی ندارد اما دانشجویان بر طبق معیارهای دیگری پذیرفته می شوند و ملزم به گذراندن دوره های ۱۲ تا ۱۸ ماهه هستند . فلوشیپ با بورد تخصصی کاملا متفاوت می باشد .

دندانپزشکان متخصص پس از گذراندن دوره ی سه یا چهار ساله ی تخصص در بهترین تخصص های دندانپزشکی ، در یک آزمون جامع شرکت می کنند و پس از قبولی در آن ، مدرکی به عنوان دانشنامه ی بورد تخصصی به دندانپزشک اعطا می شود که رتبه ی علمی آن معادل همان فوق تخصص دندانپزشکی است .

تخصص های دندانپزشکی 

بسیاری از مردم در مورد تخصص‌ های دندانپزشکی ابهاماتی برایشان وجود دارد و اغلب آن طور که تخصص‌های پزشکی برای مردم جا افتاده است در مورد تخصص‌ های دندانپزشکی اطلاعات کافی در سطح جامعه وجود ندارد. امروزه بیشتر امور به سمت تخصصی شدن رفته است ولی همانطور که ما برای سرماخوردگی نیاز نداریم که به متخصص بیماری‌های عفونی یا گوش، حلق بینی مراجعه کنیم، در مشکلات دندانی خود هم در وهله اول نیاز به مراجعه به متخصص ممکن است نداشته باشیم.

امروزه علم دندانپزشکی به شاخه های زیادی تقسیم شده است و هر کدام مهارت جداگانه ای را می طلبد . به این صورت که یک دندانپزشک عمومی و یا حتی یک دندانپزشک متخصص بسیار ماهر ، به سادگی نمی توانند همه کارها را به تنهایی انجام دهند حتی آنهایی که تحصیل دندانپزشکی در اروپا را گذرانده اند. آنها نیاز به تیم درستی از دندانپزشک هایی دارند که در زمینه های خاص مطالعه و مهارت داشته باشند. به طور کلی تخصص های دندانپزشکی شامل موارد زیر است که در ادامه به بررسی هر کدام خواهیم پرداخت.

• متخصص ارتودنسی (ارتودنتیست )
• متخصص درمان ریشه (اندودنتیست )
• متخصص بیماری های دهان
• متخصص پروتزهای دندانی و ایمپلنت ( پروستودنتیست )
• متخصص دندانپزشکی کودکان
• متخصص رادیولوژی دهان فک و صورت
• متخصص جراحی صورت و دهان و فک
• متخصص جراحی لثه و ایمپلنت ( پریودانتیست )
• متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی
• متخصص آسیب شناسی دهان ، فک و صورت ( پاتولوژیست دهان و دندان )

متخصص ارتودنسی:

ارتودنتیست همان دندانپزشک متخصصی است که وظیفه ردیف کردن دندان‌ها را با بستن سیم‌ها یا با استفاده از سایر ابزارها بر عهده دارد. ارتودنتیست در واقع به درمان ناهنجاری‌های دندانی و فک و صورت می‌پردازند. متخصص ارتودنسی به نوعی ارتوپد در ناحیه استخوان‌های فک و صورت بوده و درمان‌های ارتودنسی حتی می‌تواند روی رشد فک و صورت تاثیر داشته باشد.

متخصص درمان ریشه:

یک اندودنتیست در حقیقت متخصص درد در دندانپزشکی است. او به طور تخصصی با درمان ریشه و عصب کشی دندان های سخت سر و کار دارد .درمان مجدد دندان هایی که قبلا عصب کشی ناموفقی داشته اند، جراحی ریشه دندان ها، عصب کشی دندان های بیماران خاص و حساس، درد های پیچیده در ناحیه فک و صورت که احتمال می رود منشاء دندانی داشته باشد نیز از جمله وظایف متخصص درمان ریشه می باشد .

متخصص پروتز های دندانی و ایمپلنت:

متخصص پروتز، دندانپزشکی است درمان‌های مربوط به پروتز (هر نوع دندان مصنوعی) را برای مراجعین انجام می‌دهد. این درمان‌ها دامنه وسیعی از روکش‌های جایگزین فضاهای خالی یا روکش‌های تک دندان‌ها، روکش‌های زیبایی، دست دندان کامل متحرک یا سایر انواع دندان مصنوعی را در برمی‌گیرد. طرح درمان ایمپلنت‌های دندانی و انجام درمان‌های ایمپلنت‌های درمانی هم در محدوده فعالیت این متخصصین قرار می‌گیرد. به‌علاوه پروتزهای ناحیه دهان و صورت مانند پروتز کام و … می‌تواند توسط متخصصین پروتز طراحی و ساخته شود.

متخصص دندانپزشکی کودکان:

دندانپزشکی کودکان یک شاخه خاص از دندان‌پزشکی است که بر روی بهداشت دهان و دندان کودکان از بدو تولد تا بزرگسالی متمرکز است. دندانپزشک متخصص کودکان به طور همزمان دندانپزشک و روانشناس است. به طور کلی دندانپزشک کودکان دو هدف را دنبال می‌کند: اولین و مهم‌ترین آن‌ها، آموزش بهداشت دندان به کودکان است تا یاد بگیرند چگونه از دندان و لثه خود مراقبت کنند. همچنین از آن‌ها خواسته می‌شود تا این آموزش‌ها را در اختیار والدین خود قرار دهند. هدف دوم ارائه معالجات خاص دندانپزشکی برای کودکان است.

متخصص جراحی لثه و ایمپلنت:

یکی دیگر از مهمترین تخصص های دندانپزشکی تخصص جراحی لثه است؛ این تخصص مربوط به لثه و بافتهای نگهدارنده اطراف دندان است. این بافتها شامل نسج نرم و استخوان می باشند که تکیه گاه و پایه دندانها هستند. معمولا با افزایش سن و بویژه رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، لثه دچار تحلیل و بیماری می شود. با تخریب لثه و استخوان زیر آن دندانها به تدریج سست و لق می گردند. با توجه به پیشرفت آهسته و بدون درد بیماری لثه، بسیاری از بیماران در مراحل پایانی متوجه بیماری خود می شوند که درمان را بسیار مشکل خواهد کرد. متخصصین لثه با تشخیص و درمان بیماریهای لثه، جرم گیری و جراحی لثه مانع پیشرفت بیماری لثه خواهند شد. کاشت دندان (Implant) نیز توسط این متخصصین یا متخصصین جراحی فک صورت می پذیرد.

متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی:

متخصص ترمیمی و زیبایی دندان می تواند طیف وسیعی از خدمات دندانپزشکی را انجام  دهد . ترمیم های پیشگیرانه  و محافظه کارانه، تامین زیبایی ظاهری دندان ها، ترمیم و بازسازی دندان های طبیعی، بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها با استفاده از داروهای خاص، ترمیم تاج دندان با مواد همرنگ دندان، لامینت چینی و آمالگام در حیطه وظایف متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی است .

متخصص بیماری های دهان:

این متخصصین در واقع پزشک متخصص بیماری‌های دهان هستند و بیماری‌هایی که داخل دهان شما ظاهر می‌شوند یا علایمی داخل دهان شما ایجاد می‌کنند را شناسایی و درمان می‌کنند. زخم‌های دهانی، ضایعات دهانی و تغییر رنگ‌های بافت‌های دهان توسط این متخصصین مورد بررسی قرار می‌گیرد. از آن‌جایی که بسیاری از علائم بیماری‌های سایر نقاط بدن ممکن است به صورت اولیه در دهان ظاهر شوند، این متخصصین حتی می‌توانند با تشخیص اولیه برخی از بیماری‌ها با معاینه دهان شما، به حفظ سلامت شما کمک کنند.

متخصص رادیولوژی دهان ، فک و صورت:

وظیفه متخصص این رشته تهیه و تفسیر تصاویر رادیوگرافی از ناحیه دندانها ، فک و صورت است. معمولا این متخصصین در کلینیکهای تخصصی رادیولوژی دندانپزشکی مستقر هستند و بر تهیه عکسهای رادیوگرافیک نظارت کرده و در صورت وجود شواهدی از بیماری در ناحیه فک و صورت آن را به دندانپزشک معالج یادآوری می نمایند. بسیاری از بیماریهای دندانی و فکی شواهد و نشانه های رادیوگرافیک ایجاد می کنند که در تشخیص افتراقی آنها تاثیرگذار است.

متخصص آسیب شناسی دهان، فک و صورت:

آخرین مورد از رشته های تخصصی دندانپزشکی ، آسیب شناسی است.کار این متخصصین تا حدی مشابه آسیب شناسان رشته پزشکی است ولی منحصر به محدوده سر و گردن است.در این رشته، بافت ها و نمونه هایی است که از ناحیه فک و صورت بیماران توسط جراحان و سایر دندانپزشکان تهیه می گردد ارزیابی می گردد.نوع بیماری یا ضایعه بر اساس این ارزیابی تشخیص داده می شود.معمولا محل کار این افراد، آزمایشگاههای تخصصی است و در ارتباط مستقیم با بیمار نیستند.

متخصص جراحی صورت ، دهان و فک:

جراح فک و صورت رشته ای تخصصی است که نباید آن را با عنوان جراح-دندانپزشک که همکاران دندانپزشک عمومی برای خود استفاده می‌کنند اشتباه گرفت. جراحی‌های ساده تا پیشرفته ناحیه فک و صورت توسط جراحان فک و صورت انجام می‌شود. از جراحی خارج کردن دندان عقل نهفته گرفته تا جراحی‌های زیبایی فک، بینی، چانه و صورت به‌علاوه جراحی‌های خارج کردن کیست‌ها، تومورها، قرارگیری ایمپلنت و … توسط جراحان فک و صورت قابل انجام است.

انواع جراحی های دندانپزشکی

در ادامه این مقاله به معرفی و بررسی انواع مختلف جراحی های دندانپزشکی می پردازیم.

جراحی دندان:

کشیدن دندان عادی یا نهفته با جراحی ساده و گاه پیچیده، تحت بی حسی انجام می‌شود. همه دندانپزشک هایی که مدرک آنها «جراح – دندان‌پزشک» است قادر و مجاز به انجام این نوع جراحی هستند.

جراحی ریشه دندان:

این عمل برای مواردی انجام می‌شود که درمان ریشه دندان موفق نبوده و بخصوص وقتی نوک ریشه کیست یا آبسه تشکیل شده و معالجه ریشه کافی نباشد، به روش‌های مختلف انجام می‌شود. این جراحی در حوزه‌ی تخصص دندانپزشکان متخصص ریشه (اندو) است که به آنها اندودنتیست می‌گویند، ولی برخی دندان‌پزشکان باتجربه نیز انجام می‌دهند.

 جراحی لثه:

اصلاح مشکلات لثه و بافت های نگهدارنده‌ی اطراف ریشه دندان، در حوزه‌ی تخصص پریو است. متخصصان لثه یا پریو که پریودنتیست نام دارند این جراحی‌ها را انجام می‌دهند، ولی برخی دندان‌پزشکان متبحر نیز جراحی لثه می‌کنند.

 جراحی فک و صورت:

این نوع جراحی معمولا در اتاق عمل و تحت بیهوشی انجام می‌شود. این نوع عمل باید توسط دندان‌پزشکان متخصص جراح فک و صورت انجام گیرد.

 جراحی دهان کودک:

اغلب اقدامات درمان جراحی دندان‌پزشکی کودکان را دندان‌پزشکان متخصص اطفال یا پدو دنتیست ها انجام می‌دهند.

جراحی زیبایی دندان‌پزشکی:

برخی جراحی‌های زیبایی به متخصص لثه مربوط است و مواردی که در ناحیه فک و بینی است، به متخصص جراحی فک و صورت ارتباط دارد.

جراحی سوانح و تصادفات صورت:

معمولا به بیمارانی که دچار ضربه یا تروما در صورت و دهان شده‌اند، در مراحل اورژانس، دندان‌پزشکان متخصص جراحی فک و صورت رسیدگی می‌کنند ولی در مراحل ساده‌تر، متخصصین اندو، پریو، کودکان و حتی دندان‌پزشک های عمومی، اقدامات بعدی و تکمیلی را انجام می‌دهند.

چگونه یک دندانپزشک خوب تشخیص دهیم؟

دندانپزشک، پزشکی است که در زمینه پیشگیری، بررسی علائم و درمان بیماری های دهان و دندان تخصص دارد. او به درمان بیماری های دهان و دندان ، جلوگیری از پیشرفت این نوع بیماری‌ها و بالا بردن میزان بهداشت دهان و دندان می پردازد. البته در سال های اخیر مباحث جدیدی مانند زیبایی دندان وارد حوزه کاری دندانپزشکان شده است. گاهی دندانپزشک بسته به سطح کاری، یک یا چند دستیار دارد.

وظایف کلی یک دندانپزشک در لیست زیر جمع آوری شده است.

• ویزیت اولیه و دادن مشاوره های لازم به بیماران
• دادن آرامش به بیماران قبل از شروع کار به خصوص در مورد کودکان و افرادی که می ترسند.
• استفاده از روشهای مناسب برای کنترل و کاهش درد بیمار
• عکس برداری در صورت لزوم
• درمان‌های دندانپزشکی از جمله جرم‌گیری، پر کردن، کشیدن و گذاشتن دندان‌های مصنوعی و روکش و بریج کردن (پل گذاشتن) و …

برای انتخاب درست یک دندانپزشک باید نکات زیر را مدنظر قرار دهید تا بهترین آن را انتخاب کنید.در ادامه نگاهی به ویژگی های یک دندانپزشک خوب می اندازیم تا بتوانیم با بررسی آنها صلاحیت یک دندانپزشک را تشخیص دهیم.

داشتن مطب مجهز:

دندانپزشکان موفق بهترین درمان‌ها را با بهره‌گیری از تجهیزات مناسب انجام می‌دهند. قبل از آن که درمان را شروع کنید، به مطب دندانپزشک منتخب خود بروید و از مجهز بودن مطب و به روز بودن دندانپزشک مطمئن شوید.

بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته:

دندانپزشک خوب از تکنولوژی پیشرفته بهره می‌گیرد تا بتواند تکنیک‌های جدید ارائه شده از سوی متخصصین مختلف را پیاده و مشکلات گوناگون را با موفقیت و به روشی موثر درمان کند. به بیان دیگر دندانپزشک خوب به حرفه خود عشق می‌ورزد و نهایت سعی خود را می‌کند تا بتواند ناراحتی بیماران را با ارائه خدمات پیشرفته تسکین دهد.  البته دندانپزشکان موفق شتابزده و پیش از اثبات ایمنی و تاثیرگذاری فن‌آوری جدید و صرفاً برای تحت تاثیر قرار دادن بیماران خود به آن روی نمی‌آورند. دندانپزشک ماهر بهترین‌های حوزه دندانپزشکی را بررسی می‌کند تا با تجهیز کردن مطب خود، وضعیت و زندگی بیماران را بهبود دهد. این شیوه بهترین روش تبلیغ برای دندانپزشکان موفق است.

چابکی و مهارت بالای کار با دست:

شرط یک دندانپزشک خوب بودن این است که بتواند به خوبی با دست‌های خود کار کند. حفره دهان فضای نسبتاً کوچکی است و دندانپزشک باید دستانی استوار و هماهنگی بالا داشته باشد تا درمان را به خوبی پیش ببرد. داشتن مهارت‌های حرکتی ظریف و توانایی انجام عمل‌های دقیق با تجهیزات دندانپزشکی در این فضای کوچک درمان را راحت‌تر می‌کند.

تجربه:

دندانپزشکانی که از تجربه ۵ تا ۱۰  ساله برخوردارند، خدمات بهتری ارائه می‌دهند. تجربه در دندانپزشکی مهم است.

دلسوزی و صداقت:

دندانپزشک خوب صادق و دلسوز است. ناراحتی‌های دهان و دندان جوانب مختلفی از زندگی بیمار را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و دندانپزشک باید به مشکلات حاصل از این عارضه‌ها حساس باشد و واکنشی همدردانه نشان دهد. نگرش همدردانه به بیمار آرامش می‌دهد و بیمار راحت‌تر می‌تواند از دندانپزشک کمک بگیرد. به علاوه دندانپزشک باید صادق باشد. بعید است، دندانپزشک بتواند اعتماد بیمار را بدون صداقت جلب کند و بیمار بتواند با آرامش خود را در اختیار متخصص قرار دهد.

مهارتهای میان فردی قوی:

یکی دیگر از خصوصیات دندانپزشک خوب این است که  باید فردی مردم‌دار باشد. درصد زیادی از بیماران علاقه‌ای به رفتن به دندانپزشکی ندارند؛ بنابراین دندانپزشک خوب فردی است که دلسوز و مهربان باشد و به بیمار آرامش بدهد.

مهارتهای ارتباطی قوی:

مهارت‌های ارتباطی قوی از مهم‌ترین توانایی‌های یک دندانپزشک خوب به شمار می‌رود. دندانپزشکان بیماران را در زمینه تشخیص، درمان و مراقبت‌های پیشگیرانه راهنمایی می‌کنند و آموزش می‌دهند. توانایی تشریح اطلاعات تخصصی به زبانی ساده و قابل فهم برای تمام بیماران یکی از ویژگی‌های مهم یک دندانپزشک خوب به شمار می‌آید.

شوق یادگیری و به روز بودن:

دانش دندانپزشکی همواره در حال تغییر و پیشرفت است. تکنولوژی نوین درمان‌های جدیدی را عرضه می‌کند و دندانپزشکان موفق باید به روز باشند و از روش‌ها و تجهیزات جدید آگاهی داشته باشند.

مهارت‌های حل مشکل:

برخورداری از مهارت‌های حل مشکل خصوصیت مهمی برای دندانپزشک است. تمام مشکلات دندانی یک راه‌حل واضح و مشخص ندارد. بنابراین گاهی لازم است دندانپزشک خارج از چارچوب معمول تعریف شده فکر کند تا بتواند بهترین روش درمان را متناسب با شرایط بیمار توصیه کند.

توجه به سلامت بیمار:

دندانپزشکان مجرب سعی می‌کنند تا با انجام اقدام‌های پیشگیرانه منظم و دوره‌ای سلامت بیماران را حفظ کنند.

مهارت در تشخیص و درمان:

دندانپزشک موفق در زمینه تشخیص و تهیه طرح درمان مهارت دارد و توصیه‌های درمانی را همواره به روشی قابل فهم ارائه می‌دهد. دندانپزشک خوب خواسته‌های بیماران را با انتخاب‌های عقلانی و به‌جا برآورده می‌کند.

در دسترس بودن:

دندانپزشک باید در زمان نیاز بیمار در دسترس باشد. وقت گرفتن از دندانپزشک نباید فرایندی پردردسر و کلافه کننده باشد. ساعات کاری مطب نیز باید با برنامه زمانی شما هماهنگ باشد.

معتبر و سرشناس بودن:

دندانپزشکان خوب معتبر و سرشناس‌اند. اگر دندانپزشک ماهر باشد، بیماران سابق ایشان را توصیه خواهند کرد. بررسی نظرات ثبت شده در سایت‌ متخصص بهترین روش برای اطمینان از مهارت و اعتبار دندانپزشک است.

آیا فلوشیپ‌‌ همان تخصص است؟

خیر فلوشیپ‌‌ همان تخصص نیست. اخذ تخصص در کشور ما با امتحان ورودی بوده و حداقل در تمام رشته‌های دندانپزشکی سه سال زمان می‌برد (در برخی رشته‌ها مانند جراحی فک و صورت این دوره بیشتر است)؛ اما فلوشیپ یک دوره آموزش محدود در یک زمینه تخصصی خاص است و در بسیاری از کشور‌ها به صورت آزاد توسط دانشگاه‌ها ارائه می‌شود. در ایران فلوشیپ‌های دندانپزشکی مصوب وزارت بهداشت وجود دارند و از طریق آزمون و با طی مراحلی پذیرش می‌گیرند